دردهای ناحیه مقعد می‌توانند آزاردهنده باشند و زندگی عادی فرد را تحت تاثیر قرار دهند. یکی از مشکلات شایع در این زمینه بیماری هموروئید یا بواسیر است که در اثر یبوست یا اسهال مزمن، بارداری و یا حتی نشستن و ایستادن‌های مکرر ایجاد می‌شود. در کنار روش‌های قدیمی مانند جراحی، روش‌های درمانی پیشرفته‌تر مانند لیزر و تکنولوژی‌های نوین پزشکی، درمان هموروئید را سریع‌تر و مؤثرتر می‌کند. در ادامه هموروئید و اهمیت درمان به موقع آن، روش‌های درمان و مزایا و معایب آنها مورد بررسی قرار می‌گیرند.
هموروئید چیست و چرا درمان آن ضرورت دارد؟
هموروئید نام دیگر بیماری بواسیر است که یکی از بیماری‌های شایع ناحیه مقعد می‌باشد. زمانی که سیاهرگ‌های اطراف کانال مقعدی متورم یا گشاد می‌شوند، هموروئید به وجود می‌آید. این بیماری ممکن است درون روده راست ایجاد شود که این نوع داخلی بواسیر است؛ همچنین ممکن است به‌صورت خارجی و در اطراف دهانه مقعد بروز کند. خیلی از افراد در طول زندگی حداقل یک بار به هموروئید دچار می‌شوند، ولی به دلیل خجالت از بیان موضوع یا بی‌توجهی و کم‌اهمیت شمردن آن، بواسیر را نادیده می‌گیرند.
عوامل مختلفی مانند یبوست یا اسهال مزمن، بارداری، زور زدن زیاد هنگام دفع و اضافه‌وزن می‌توانند باعث بروز هموروئید شده و در تشدید آن نقش داشته باشند. علاوه بر موارد ذکرشده حتی نشستن یا ایستادن طولانی‌مدت، رژیم غذایی کم‌فیبر و کم‌تحرکی نیز باعث ایجاد این بیماری می‌شوند. این بیماری علائمی مانند درد، خونریزی هنگام اجابت مزاج، احساس سوزش، خارش، التهاب و گاهی بیرون‌زدگی زائده‌ای در ناحیه مقعد دارد که البته بسته به شدت بیماری متفاوت می‌باشد.
با توجه به توضیحاتی که داده‌شد طبیعتاً عدم رسیدگی به این بیماری می‌تواند باعث پیشرفت هموروئید و بروز عوارض جدی‌تر مانند خونریزی مزمن، عفونت، فیستول و حتی اختلال در کنترل دفع شود. در کنار این موارد درد و ناراحتی ناشی از آن وقتی با بیمار همراه می‌شود، کیفیت زندگی، خواب و فعالیت‌های روزمره او را با مشکل مواجه می‌کند؛ بنابراین توجه و درمان به‌موقع هموروئید از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
جراحی و لیزر هموروئید، دو روش کلی درمان بیماری
درمان بیماری هموروئید روش‌های مختلفی دارد؛ ولی در حالت پیشرفته، می‌توان آنها را به دو روش اصلی جراحی سنتی و درمان با لیزر تقسیم‌بندی کرد. بسته به شرایط بیمار مانند شدت بیماری، وضعیت عمومی و در نهایت ترجیح پزشک یکی از این دو روش برای درمان هموروئید انتخاب می‌شود. در ادامه به بررسی این دو روش پرداخته می‌شود.
1- جراحی سنتی
هموروئیدکتومی یا همان روش جراحی سنتی هموروئید، از شناخته‌شده‌ترین، قدیمی‌ترین و پرکاربردترین روش‌های درمان این بیماری در مراحل پیشرفته است. در این روش جراح با استفاده از تیغ جراحی یا ابزارهای الکتروکوتر، بافت‌های متورم و آسیب‌دیده هموروئیدی را به‌طور کامل از ناحیه مقعد خارج می‌کند. این جراحی معمولاً در محیط بیمارستان و تحت بیهوشی عمومی یا بی‌حسی نخاعی انجام می‌گیرد.
نوع جراحی هموروئید بنا به تشخیص پزشک می‌تواند به دو صورت باز یا بدون بخیه و بسته (با بخیه‌زدن محل برش) انجام شود. انتخاب بین نوع جراحی به شرایطی مانند خونریزی شدید، افتادگی یا عوارض دیگر وابسته است و همان‌طور که ذکر شد پزشک با بررسی این موارد بهترین روش را انتخاب می‌کند. پس از جراحی، بیمار نیاز به استراحت و مراقبت‌های چندروزه دارد تا محل جراحی به طور کامل ترمیم شود.
۲. لیزر هموروئید
امروزه یکی از روش‌های نوین درمانی در حوزه بیماری‌های مقعدی مانند هموروئید استفاده از لیزر هموروئید است. در این روش، انرژی تابیده شده باعث ازبین‌بردن بافت‌های متورم و آسیب‌دیده هموروئیدی می‌شود. این روش برخلاف روش قبل معمولاً در محیط کلینیکی یا مطب مجهز و به‌صورت سرپایی انجام می‌گیرد. لیزر هموروئید تحت بی‌حسی موضعی یا کمری (اسپاینال) انجام می‌شود و در جریان عمل، پزشک با استفاده از پروب مخصوص لیزر، بافت هموروئیدی را هدف قرار داده و با حرارت تولید‌شده از لیزر، رگ‌های گشاد و ملتهب را بسته یا تبخیر می‌کند.
همان‌طور که قبلاً به آن اشاره شد هموروئید دو نوع داخلی و خارجی دارد. بسته به نوع هموروئید و شدت بیماری، پزشک ممکن است از تکنیک‌های متفاوتی در هدایت انرژی لیزر استفاده کند. زمانی که هموروئید داخلی باشد، لیزر از طریق مقعد وارد شده و به ناحیه مدنظر تابانده می‌شود؛ ولی در نوع خارجی آن، زائده‌های بیرونی توسط لیزر برش داده و جمع می‌شوند. کل فرایند معمولاً بین ۲۰ تا ۴۵ دقیقه طول می‌کشد و بیمار می‌تواند بعد از مدت‌زمان کوتاهی تحت‌نظر بودن، مرخص شود.
لیزر هموروئید بهتر است یا جراحی؟
در ادامه به بررسی مزایا و معایب این دو روش به‌صورت جداگانه پرداخته می‌شود و در نهایت نتیجه‌گیری انجام می‌شود.
مزایا و معایب جراحی سنتی هموروئید
در این روش معمولاً درمان به‌صورت قطعی به حساب می‌آید؛ زیرا بافت هموروئیدی در جراحی به طور کامل برداشته می‌شود و احتمال بازگشت مجدد بیماری در آن پایین است. به دلیل این ویژگی از جراحی معمولاً زمانی که هموروئید به مراحل پیشرفته خود برسد یا همراه با خونریزی‌های مکرر و افتادگی شدید باشد، جراحی انتخابی مطمئن محسوب می‌شود.
در مقابل این ویژگی مثبت، این روش با درد قابل‌توجهی پس از عمل همراه است و نیاز به دوره نقاهت نسبتاً طولانی دارد به‌طوری‌که پس از جراحی، بیمار ممکن است چند هفته محدودیت حرکتی و ناراحتی داشته باشد. همچنین در برخی موارد، احتمال عوارضی مانند عفونت، تنگی کانال مقعد یا بی‌اختیاری موقت دفع وجود دارد. همه این عوامل کنار هم باعث می‌شود که این روش باوجود اثربخشی، کمتر مورد استقبال بیماران قرار بگیرد.
مزایا و معایب لیزر هموروئید
از مزیت‌های مهم لیزر هموروئید این است که نسبت به روش قبلی ساده‌تر است و بیمار حس بهتری دارد. زیرا این روش به‌صورت سرپایی و بدون نیاز به بیهوشی عمومی انجام می‌شود. همچنین خونریزی حین عمل وجود ندارد و بیمار درد کمتری را بعد از عمل خواهد داشت. علاوه بر موارد ذکر شده دوره نقاهت این روش نیز کوتاه است و بیمار پس از مدت‌زمان خیلی کوتاهی می‌تواند به فعالیت‌های عادی روزمره خود برگردد.
لیزر هموروئید در کنار ویژگی‌های خوبی که دارد بدون محدودیت هم نیست. این روش به تجهیزات خاص و پزشک متخصص نیاز دارد به همین دلیل ممکن است دسترس‌پذیری مراکز درمانی که لیزر هموروئید انجام بدهند کمتر باشد. ضمن اینکه هزینه لیزر نیز بیشتر از جراحی آن است.
بنابراین، انتخاب بین لیزر هموروئید و جراحی کاملاً به وضعیت بالینی بیمار وابسته است. در مراحل پیشرفته و عمیق‌تر جراحی مناسب است، اما برای بیماران با هموروئید متوسط تا شدید، لیزر هموروئید یک روش سبک‌تر و کم‌دردتر است. پس هدف درمان مؤثر همراه با راحتی بیشتر و بازگشت سریع به زندگی روزمره باشد، لیزر در بسیاری از موارد گزینه‌ای بهتر محسوب می‌شود.
جمع‌بندی
یکی از مشکلات شایع ناحیه مقعدی هموروئید یا بواسیر است که در اثر متورم یا گشاد شدن سیاهرگ‌های ناحیه مقعدی ایجاد می‌شود. این مشکل در اثر عواملی متعددی نظیر یبوست یا اسهال مزمن، بارداری یا اضافه‌وزن، کم‌تحرکی و سایر موارد مرتبط ممکن است به وجود بیاید. برای درمان این بیماری روش‌های مختلفی پیشنهاد شده که در حالت متوسط تا پیشرفته از دو روش کلی جراحی و لیزر هموروئید استفاده می‌شود. روش جراحی معمولاً دارای درد و خونریزی بیشتر و تحت بیهوشی یا بی‌حسی موضعی انجام می‌گیرد و زمانی توسط پزشک ترجیح داده می‌شود که بیماری در مراحل پیشرفته آن باشد. در کنار این روش، لیزر هموروئید وجود دارد که از روش نوین در این زمینه است که به‌صورت سرپایی با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و درد بعد از لیزر و دوره نقاهت آن کمتر است. بسته به شرایط بیمار پزشک یکی از این دو روش را برای درمان هموروئید تشخیص می‌دهد.
کلینیک برتر (https://clinicbartar.com/) کلینیک تخصصی درمان بیماری‌های تناسلی است که با داشتن تجهیزات پزشکی پیشرفته و با برخورداری از بهترین پزشکان متخصص خانم و آقا و جدیدترین متدهای روز دنیا، آماده خدمت‌رسانی و درمان بیماری‌های تناسلی بیماران محترم است. این مرکز با بیش از 10 سال سابقه، علاوه بر بیماری‌های ناحیه تناسلی، به درمان بیماری‌های مقعدی مانند هموروئید نیز می‌پردازد. اگر به دنبال مرکزی مطمئن، مجرب و پیشرفته در این زمینه هستید، کلینیک برتر بهترین انتخاب برای شماست.
